Kamerdyner
Opis filmu
Epicka opowieść o życiu pruskiej rodziny von Kreuss, zamieszkującej polsko-niemiecko-kaszubskie pogranicze. Akcja „Kamerdynera” toczy się na przestrzeni lat 1900-1945, akcentując przełomowe wydarzenia w historii Polski i Europy (I wojna światowa, podpisanie traktatu wersalskiego, II wojna światowa).
Tytułowy bohater Mateusz Kroll, nieślubny syn barona von Kreuss, jest świadkiem przemian politycznych zachodzących na Pomorzu – spornej ziemi, o którą rywalizują Polacy i Niemcy. Istotną rolę pełni w filmie ukazanie lokalnej społeczności kaszubskiej z jej specyficznym językiem i własnymi zwyczajami kulturowymi. Film pokazuje jak trudne i skomplikowane pozostawały sąsiedzkie relacje pomiędzy członkami trzech grup etnicznych, z których każda na różne sposoby walczyła o swe interesy. Filipowi Bajonowi udało się ożywić nieistniejące dziś światy przeszłe i pokazać ich specyfikę, koloryt oraz funkcjonujące wówczas problemy.
Materiały dydaktyczne
Nagrody
43. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 2018 ‒ Srebrne Lwy; nagroda za główną rolę męską – Adam Woronowicz; nagroda za muzykę – Antoni Komasa-Łazarkiewicz; nagroda za charakteryzację – Ewa Drobiec, Mirosława Wojtczak
Festiwal Filmu Polskiego w Chicago 2018 ‒ Nagroda specjalna jury.
Film jako kontekst
Film posłuży do wskazania podobne filmy polskie i zagraniczne, których akcja rozgrywa się w podobnych czasach (np. Wołyń, Blaszany bębenek, Szeregowiec Ryan); odwołanie do tekstów kultury poruszających wątki funkcjonowania II RP, np. Kariera Nikodema Dyzmy ‒ powieść oraz ekranizacje filmowe)
Wątki z prelekcji
Jakie były przyczyny powstania po I wojnie światowej? Jak funkcjonowało państwo polskie po zakończeniu działań wojennych? Co to był przewrót majowy? Jakie były przyczyny upadku związanego z wybuchem II wojny? Jak funkcjonowało wielonarodowe społeczeństwo II RP? Jak wyglądały relacje Polski z krajami sąsiednimi? Jaka była geneza zbrodni w Piaśnicy?
Pojęcia kluczowe
II Rzeczpospolita, traktat wersalski, zbrodnia w Piaśnicy, Kaszubi, państwo wielonarodowe
Powiązanie z podstawą programową
XLI. Walka o odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej.
Uczeń:
- przedstawia postanowienia konferencji pokojowej w Paryżu dotyczące Polski;
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej.
Uczeń:
- zestawia najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski, Europy i świata w okresie międzywojennym.
XLIII. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej.
Uczeń:
- charakteryzuje strukturę społeczeństwa II Rzeczypospolitej, uwzględniając jego wielonarodowy, wielokulturowy i wieloreligijny charakter.
